آجوئیءِ سرمتاب نمیرانیں  شاکر عیدو

نبشتکار: چیدگ بلوچ

پجار

بلوچ راجی  آجوئی  جُنز ءَ گوں پیوستیں ھر جُہد کار ءُ جنگولے ءِ زندگی وتی تہءَ کس٘ہانی انچیں اَمبارے کہ آئی لبز ءُ گال وتی باتن ءَ جاہ دات نہ کن اَنت     بلکیں آوانی سرءَ نبیسگ ءَ پہ نَد ءُ دست ہردو وتی کارءَ شموش اَنت ءُ  لرزگ بنا کن اَنت ۔انچیں کارست ءُ کردار  کہ    مئے گت٘ ءُ گُمانءَ چہ در انچیں کس٘ہانی یکشلی یے  وتی سپر ءِ دامن ءَ  کنڈ اِش کُتگ کہ بازیں وھد ءَ مئے مارشت ءِ کساس  اوں  آ ھد٘ ءُ سیمسراں اتک کُت نہ کنت، انچیں چیدگ اِش سازتگ  کہ پہ مدامی گْوستانک  ءِ دلبند ءَ داں اَبد ایر اَنت۔ اے دابیں کردار پہ لبز کجا ساڑاھگ بنت ،  گوں اے  دابیں بامرداں  پہ گُپت ءُ گال ءَ چوں انساپ کنگ بیت۔  آشوب داں ھما وھد ءَ  وتی تہءَ کامِل ءُ سرجم نہ بیت داں تئی کُربانیءِ کچ٘ ءُ کساسءِ سیمسر گیش٘وک بِہ بنت بلے وھدیکہ  کُربانیءِ فلسفہ دستءِ وت وتی ساہءِ گِرگ ءُ پہ دائمی ندر بوگءَ کہ سر بِہ بیت گڑا اِدءَ  آشوبءِ راستیں بِزانت گیشان کنت ءُ راجی جُنزءِ سر سوبیں بانداتءِ کشک ساپ ءُ سل٘ہ بوان کن  اَنت۔  اے زانت ءُ شعورءِ ھما  سیمسر اِنت کہ چد ءُ پد  رژنائیں جلشکانی  دْراجیں روانی یے  سپر کنت، راجدپتر ءِ تاک پہ  پہر ءُ شان ساہ زیران کن اَنت، ایردستیءِ کہرشانیں آس توسان کنت ءُ راجی جُنز گوں نوکیں زندمانےءَ سپر کنان کنت، اے ھمے فلسفہءِ توانگری اِنت کہ راجی جُنز روچ پہ روچ مہکم تر ءُ نوک تر بوان اِنت۔ اے چکاسانی گْرانیں سپر وتی دْروشمءَ مَٹ کنان اِنت۔ اے بلوچ زرمبشتءِ وش بھتی اِنت کہ آئیءَ انچیں بے بھائیں کارست رَستگ کہ  ھر گامءَ پہ آئیءَ ساڑی بیتگ اَنت۔  اے سپرءِ میانءَ ما جتا جتائیں تمرد ءُ آشوبی جہدکاراں دیست کنیں کہ پہ آجوئیءِ جنگءَ چنچو ھدوناک ءُ شیدا بوتگ اَنت۔ نمیرانیں شاکر جان اوں ھما کارستانی لَڑءَ ھوار اِنت کہ وتی جندءِ ساہءَ پہ دستءِ وت  گیپت ءُ وتءَ کُربان کنت ءُ  وتی پِگرءَ پہ دائمی جُنزءِ سینگءَ پیوست کنت۔شاکر جان یک انچیں جاورےءِ دیمپان بیت کہ پہ آئیءَ یک نیمگے  سر جہلی، آرام ءُ آسراتیانی دنیا اَت ءُ دومی نیمگءَ مرگ اَت کہ بانزل ئِے پچ ات انت ءُ چو دیھءَ  اوشتوک اَت بلے آ ھچ رنگءَ گڑ ءُ منجءِ آماچ نہ بیت ءُ مرگءَ انچیں دْروشمےءَ امباز کنت کہ آشوب گوں لیلواں آئیءَ پہ مہر امبازاں زیریت ءُ آ پہ دائمی راجی آجوئی جُنز ءُ گُلزمینءِ سینگءَ وش واب بیت۔

نمیرانیں شاکر جان 24  تاکشان  1988ءَ ماں باز واجہ کلانچ ءَ واجہ عید مھمدءِ گِسءَ وتی چم٘اں پچ کنت۔ آ وتی بُنک٘ی وانگءَ  بزانکہ داں پنچمی تبکءَ داں ھمودءَ  وتی میتگءَ دربارت ءُ سرجم کنت۔   ءُ پہ دیمتری وانگءِ ھاترءَ آ پسنیءَ رؤت اِنت۔ پسنی پہ  آئیءَ ھما جاگہ بیت کہ آ وتی بودشتاں رنگ دنت ءُ نوکیں زندمانےءَ گوں دُچار کپیت۔ شاکر وتی دربرجاہءِ وانگ ءُ کارانی ھمبرائیءَ دگنیاءِ ایدگہ لبزانکاں گوں ھمگرنچ بوان کنت ءُ ھمے زانت ءُ زانشت دیمترءَ آئیءَ گوں بلوچ راجی زرمبشتءَ ھوار گیج اَنت۔ اے سپر جُنزان کنت ءُ 20 جون  2017ءَ شاکر جان نمیران بیت۔ شاکر جانءِ راجی سِنچ ءُ سما ھمینکدر مہکم ءُ توانا بیت کہ آئیءَ لاچار کنت کہ وتی جندءِ توپکءِ تیرءَ وتی نامءَ بِہ کنت ءُ ھمے دْرچءَ آ وتءَ را وت جنت۔ بلے اے سپر اِدءَ ھلاس نہ بیت  بلکیں یک نوکیں کس٘ہے ساہ زیران کنت۔

نمیرانیں شاکر عیدوءِ سیاسی سپر

نمیرانیں شاکر پنچمی تَبکءِ وانگءَ پد پہ گیشیں وانگءَ ماں زِر امبازیں شہر پسنیءَ روت اِنت۔ چشکہ کلانچ ھما دمگ اِنت کہ زندءِ کُل٘یں آسراتیاں چہ سرجمیءَ زبہر اِنت۔ پمیشکہ اودءَ پنچُمی تبکءِ وانگءَ ابید دگہ دیمتری وانگ نیست اِنت۔ ھمے سوب اَت کہ شاکر جان پہ گیشیں وانگءَ 2004ءَ وتی دیمءَ گوں نز٘یکیں شہر پسنیءَ دنت۔  پسنیءِ آھگءَ گوں کم٘یں وھدءَ پد شاکر جان بلوچ راجی جُنزءَ چہ آشنا بوان کنت۔ چشکہ اے   مْیانءَ جنگی چست ءُ ایراں ھوار ھوار راجکاری سر ءُ پُر ھم  شوکیں رنگےءَ برجاہ بنت۔ ءُ آئیءَ را شہید حنیف جانءِ ھمبرائی نسیب بیت۔ شہید حنیف اے میانءَ ماں پسنیءَ  بی ایس او آزادءِ کاراں سمبالگءَ بیت ۔ ءُ ھمے پیمءَ ماں2006 ءَ شاکر جان بلوچ اسٹوڈنٹس آرگنائزیشن  (بی ایس او) آزادءَ باسکی زوریت ءُ وتی سیاسی سپرءَ بندات کنت۔ بی ایس او آزادءِ بندوک بوگءَ گوں شاکر جان لیکہی دْروشمے زوران کنت۔ گوں بلوچ راجی جُنزءَ عملی رنگءَ ھمگرنچ بیت۔ ءُ نظریاتی رنگءَ وتءَ تْراشان کنت۔ چشکہ آشوب سک٘یں بے رھمیں عملے اگاں کسے گوں آئیءَ کمنٹمنٹ مہ بیت گڑا آ ھچبر آئیءَ وتی تہءَ جاہ دات نہ کنت ءُ اے ھم تچکیں راستی یے کہ  آشوب وتی مردماں وت پج٘ا کاریت۔ شاکر جان بی ایس اوءَ کہ ھوار بیت آ گوں تْرندیءَ وتی کاراں برجاہ داریت۔ پہ سیاسی چاگردےءِ جوڑ کنگءَ شاکر ءُ ایدگہ سنگت روچ ءُ  شپ نہ چار اَنت، مدام جہدءَ بنت۔ نمیرانیں شاکرءِ ایمانداری ءُ مخلصیءَ ما اِدءَ دیست کنیں چشکہ آ یک گریب ءُ تنگدستیں کہولےءَ چہ سیادی داریت بلے آ وام ءُ شام کنت ءُ پسنیءِ بازارءَ یک پرچونءِ دُک٘انے پہ بہا زیریت ءُ آئیءِ تہءَ کتابانی امبارے ایر کنت دانکہ پہ لس مہلوکءَ یک جْوانیں علمی ءُ وانگی درے پچ بِہ بیت ءُ دومی نیمگءَ آئیءَ یک سیاسی دیوان جاھے جوڑ کنت۔  اشیءَ ھوار ھوار شاکر جان ءُ ایدگہ سنگت جتا جتائیں دْروشماں وتی کاراں جنزینان کن اَنت۔ ءُ  ھمے دْرچءَ دیمترءَ جاور روچ پہ روچ نگیگ بوان کن اَنت۔ اِستانءِ ناشرکاری ءُ راجی آجوئی گَلانی سرءَ بندش ءُ کریک ڈاؤن کنگ، برگ ءُ کُشگءِ دْرچ یکشلیءَ برجاہ  بنت۔ کسے کہ اے جاورانی دیمونی کُت نہ کنت یا کہ گوں آشوبءَ مہکمیں بندوکی یے نہ داریت گڑا آ  پدکنز بوان بیت، زوراکءِ دیمءَ سر جہلیءَ  من٘ ایت ءُ وتی سلاھاں دور دنت۔  بلے ھما تمردیں سر کہ آھاں گوں دلپہکی ءُ زانت ءُ پِگرءَ اے سپر در چِتگ گڑا آ اوشت اَنت۔ اے میانءَ بی ایس او آزادءِ بازیں سروکے ھم برگ ءُ کُشگ بیت۔ ءُ شاکر جان ءُ ایدگہ اوشتوکیں سنگت ھچ رنگءَ وتی کاراں نہ دار اَنت آ اے ھبرءَ سرپد بنت کہ آجوئیءِ لیکہءِ سرءَ اوشتاتگیں مردماں پہ وش٘ ءُ وشھالی وَ ھچبر نیست۔ پمیشکہ گڑا آ کارءِ سرءَ سِتک دار اَنت ءُ وتی کارانی تہءَ گیش تْرندی آران کن اَنت۔ آ بی ایس او آزاد پسنی ھنکینءِ بازیں اُگدھانی سرءَ کار کنت ءُ  پہ سیاسی چاگردےءِ جوڑ کنگءَ جتا جتائیں  وسیلہاں وتی زم٘ہ واریاں سرجم کنان کنت۔ پہ آئیءَ راجدْروھیءَ چہ مستریں گُناہ نیست اَت۔ پمیشکہ آ مہکمیءَ گوں اوشتاتگ اَت۔ چوشکہ جنگءِ دورانءَ جاور ھچبر یک٘یں دابءَ نہ اوشت اَنت ءُ مدام مَٹ ءُ بدل بوان  بنت۔ دیمترءَ انچیں جاورےءَ سر کش٘ اِتگ اَت کہ سر زاہریءَ وَ ھچ رنگءَ کار کنگءِ در پشت نہ کپتگ اَت گڑا شاکر جان گوں ایدگہ سنگتاں چیر اندری وتی ادارہی کاراں پہ گیگ ءُ گْوم کنان اَت۔ ھمے پیمءَ دیمترءَ کہ جاور پہ گروانڈءِ نندگءَ ھمبراہداری نہ کن اَنت ءُ سک نگیگ کہ بنت گڑا ھما مردم کہ تہنا پہ نام جہدءَ ھوار بوتگ اَنت گڑا آ پدکنز بوان بنت، بازینے درانڈیھ بیت، باز اِستانءِ دیمءَ وتی سر جہلءَ کنت ءُ بازینے ھُشکءَ نندیت ءُ تماشائی جوڑ بیت۔ بلے ھما جہدکار کہ آھاں آشوب تہنا پہ نام نہ زُرتگ ءُ آشوبءِ پیچیدگی، جہلی ءُ برزیاں سرپد ءُ آشنا بوتگ اَنت گڑا آ ھما پیمءَ وتی کول ءُ لیکہءِ سرءَ  اوشت اَنت ءُ اے رِدءَ شاکرءِ گْورءَ چوشکہ زاتی سیت ءُ نَپ ءُ زاتی زندگیءَ چہ مانا دارتریں بہرشت راجی آجوئی جُنز اَت۔ پمیشکہ گراؤنڈءَ کہ نندگءِ ھچ رنگیں جاگہے پشت نہ کپتگ اَت گڑا آ جنگی گلاں گوں بندوک بیت ءُ کوہ ءُ  اگاراں پہ راجی آجوئیءَ وتی سپرءَ برجاہ داریت۔

سلاھبندیں سپر

         ھمے پیمءَ وھدیکہ گراؤنڈ سک تنگ بیت ءُ سنگتانی نام دیمءَ آھان کن اَنت ءُ بازیں جہدکارے گار ءُ بیگواہ کنگ بیت ءُ آھانی ژانگولیں کُنٹ ماں ویرانگاں چگل دیگ بنت گڑا ھمے جاوراں بازیں سنگتے جنگی گَلاں ھوار بوان کنت ءُ آ سنگتانی میانءَ شاکر جان ھم ھوار بیت۔ نمیرانیں شاکر 2010ءَ وتی جنگی سپرءَ چہ بی ایل ایفءَ بندات کنت ءُ پہ راجی آجوئیءَ یک نوکیں سپرےءَ در کپیت ۔ چد ءُ دیم  آ پُشتءَ پہ ساھتے ھم نہ چاریت۔ گوں ایمانداری ءُ مخلصیءَ وتی کاراں برجاہ داریت۔ بازیں وھدےءَ داں بی ایل ایفءَ ھوار بیت ءُ کار کنت۔ اوتاکی چلوپگ بِہ بنت یا کہ جنگءِ پِڑ بِہ بیت  آ گوں دلجمیءَ وتی زم٘ہ واریاں ھر جاگہ ءُ ھر ھسابءَ سرجم کنان کنت۔ ھمے پیمءَ دیمترءَ پارٹیءِ لہتیں کارانی سرءَ آئیءَ اختلاف بیت ءُ داں مزنیں مُد٘تےءَ آ ودار کنت بلے جیڑہ کہ گیش٘واریءَ سر نہ بنت گڑا دیمترءَ آ بی ایل ایفءَ یل دنت ءُ بی ایل اےءِ باسک بیت۔ اے  2015ءِ سال اِنت۔ اِدءَ ھم شاکر جان گوں ایمانداری ءُ تمردیءَ گَلءِ زم٘ہ واری ءُ کارانی سرءَ اوشتیت ءُ کار کنت۔ فدائی بادل بلوچ  وتی ءُ شاکرءَ گوں سپرےءِ کس٘ہءَ چش نبشتہ کنت کہ’’ من اے ششیں روچانی سپرءِ میانءَ شاکر جان سک نز٘یکءَ دیستگ، آ یک ملنگ تب، دلیر ءُ سنگینیں جُہدکارےءَ ھوار ھوار یک جْوانیں گوشداروک ءُ شاعرے اَت۔ ما وھدیکہ روچءِ گْران ءُ دْراجیں سپرانی سوبءَ کہ واب کپتگ اتیں گڑا پادآھگءَ پہ پاداں ھمبراھداری نہ کتگ اَت گڑا چشیں دماناں مارا نمیرانیں شاکر جانءَ ھوسلہ ءُ دلبڈ٘ی داتگ اَت، آئیءَ آرت تر کتگ اَت، دار مُچ کتگ اَت ءُ چریشیءَ چہ مارا ھم٘ت رستگ اَت ءُ ما ھم گڑا دست ءُ پادے سُرینتگ، ءُ ورگ جوڑ کنگءِ ساھتاں شاکر جانءَ مدام  گوں وتی شاعریءَ مارا ساکم کتگ اَت۔ ‘‘

نمیرانیں شاکر جانءِ اے سپر ھمے پیمءَ برجاہ اَت ءُ اے میانءَ شاکرءِ کہول ھمک روچ اِستانءِ لشکر ءُ چانوگِرانی زلم ءُ زوراکیانی ارجان اَت انت، پہ شاکر جانءِ آرگ ءُ سرنڈر کنگءَ وڑ وڑیں پندل ءُ ھُنر سازگءَ ات انت۔  آئی کہول انچش لاچار کتگ اَت کہ آ چہ زندگیءَ بیزاری ات انت۔ نمیرانیں شاکرءِ جَن ءُ چُک ءُ کہولءِ ایدگہ مردم  اِستانءِ چانوگراں برے پہ دابےءَ بیہار دات اَنت، برے برگ ءُ بیگواہ کنگءِ ٹاپار جت ءُ برے جنگ ءُ کُشگءِ ھبر اِش کُت۔ اے کُل٘یں ھال نمیرانیں شاکر جانءَ سر بوتگ اَت انت۔ گُڈ٘یءَ آئیءَ مردم  لاچار کن اَنت ءُ  شاکر جان لوگءَ کیت۔ آئیءِ نی٘ت ھمے بیت کہ آ اِستانءِ داشتگیں چانوگِراں بَہ جنت۔ کم٘یں وھدءِ نندگءَ پَد آ دل٘ارانی سر بوگءَ پیش وتی لوگانی پُشتءِ ڈگارءَ رؤت ءُ وتءَ را وتی جندءِ تیراں گوں نمیران کنت۔ بلے سرجہلیءَ کبول نہ کنت۔ آ وتی مہکمیں پگری چیدگءَ مِک کنت ءُ راجی جُنزءِ دلبندءَ یک نوکیں کس٘ہے ساچانءَ وتءَ داں ابد ایر کنت ءُ در کپیت۔ ’’ زورگیریں اِستانءِ دیمءَ سرجہلیءِ مُراد گوں مک٘ہیں ماتءَ دل٘اریءِ برابر اِنت ‘‘۔ 20 جون   2017ءَ شاکر جان جسدی رِدءَ چہ ما جتا بوت۔ آئیءَ را چہ آئی بے بھائیں کِرد ءُ کارپدانی سوبءَ  گَلءِ نیمءَ ’’آجوئیءِ سرمتاب ‘‘ءِ پنام دیگ بوت۔

شاکر ءُ  شاعری

ایدگہ کُل٘یں چست ءُ ایراں ھوار ھوار شاکر جان یک جْوانیں شاعرے ھم ھست اَت آئیءَ را چہ درکسانیءَ گوں بلوچی تاک ءُ تاکبند ءُ ایدگہ کتابانی وانگءِ سک باز ھُب٘ ءُ واھگ ھست اَت۔ آئی وتی ھیال ءُ مارشت شاعریءِ دْروشمءَ درشان کُت انت۔ آئی ماں اوتاکاں مدام گوں وتی شئیر ءُ گالاں سنگت وشنود کتگ اَنت۔  شاکر جانءِ شاعریءِ تہءَ زندمانءِ جتا جتائیں بہرگ گِندگ بنت۔  شائریءَ ھوار شاکر ربابءِ کارمرزگءَ اوں بَلد بوتگ۔

دور پشت کپتگ سپر مِہرانی

رَھسراں نیست اَت نشانے مارا

نوبتءِ گْرنچےءَ بَستگ شاکر

تژن ءُ پیگوریں شِگانے مارا

آسر:

جنگانی سپر گْران ءُ تورناک بنت، اودءَ ھچ شئےءِ راستیں وجود پشت نہ کپیت ۔ ءُ اے سپر داں کجا ءُ کدینءَ بِہ جنز ایت ھچ  رنگءَ زانگ نہ بیت۔ بلے جنگانی سوبینی داں ھما وھدءَ دور ماں گُبارانی تہءَ اندیم  بیت داں تو اوشتگ مہ زان ئے ءُ دیمونیءَ چَک ءُ پد بِہ بئے۔ بلے وھدیکہ تئی آشوبی کِرد پہ گہگیریءَ چیدگ جوڑ بہ وان بِہ کنت گڑا بہارگاھیں روچانی ودی بوگءِ اومان  گُشادیءَ گوں تئی ارواہءِ بادگیرءَ سر کش٘ان کنت۔  مرچی بلوچ اگاں راجےءِ بستارءَ ماں  زمینءِ سرءَ نشتگ ءُ ساہ کش٘گءَ انت گڑا اے ھما بامردیں سرانی پگر ءُ فلسفہ اِنت کہ آھاں پہ راج ءُ زمینءَ  شپ ءُ روچ نہ چار اتگ، گوں وتی ھید ءُ ھوناں مدام جہدءِ کندیل بُرز داشتگ ءُ کار کتگ ءُ پہ وتی کُربان کنگءَ یک اِنچے ھم پدکنز نہ بوتگ اَنت۔ مرچی ھم ماں بلوچ راجی جُنزءِ تہءَ انچیں کِرداں گوں ھمک روچ دُچار کپگءَ ایں کہ ما اے گُمانءَ ال٘م کُت کنیں کہ بانداتءِ جلشکیں بْرانزانی دنیا دور نہ اِنت۔ آھانی کارپد مارا اے باور کنائینگءَ اَنت کہ  یک درپشوکیں سُہبے ءِ دْروشم مارا پتاھان اِنت ءُ گْوستانکءِ پلگاریں بہرگءَ بلوچ راجءِ نام ھم ھوار کپان اَنت۔ بلوچ راجی جُنزءَ انچیں کارست ودی کتگ کہ پہ آھانی ساڑا ءُ توسیپءَ کتابانی کتاب پُر بنت بلے انگتءَ ھم کس٘ہانی کس٘ہ پشت کپ اَنت۔ نمیرانیں سرانی زندگی پہ نوکیں پدریچ ءُ  راجدپترءَ دلبڈ٘ی، دَرس ءُ سکین اَنت۔

نمیرانیں شاکر جانءِ اے شئیرءَ گوں نبشتانکءَ گْونڈگِراں  :

مئے ھون جلشکاں بامے کیت

آشوب ھمودءَ سنجءَ جنت