انسانی ہک ءُ اُگبالانی روچ ءُ بلوچ
نازین بلوچ

من پیرزال دیست انت کہ پہ وتی بیگواھیں بچّاں نُگرھیں ارس شَلگءَ اِت اَنت، من پیرمرد دیست اَنت کہ گوں وتی اوبادگانی ژانگولیں جوناں چار راھانی سرءَ نندانک داتگ اِت ایش، من وتی مَھنائیں گوھار دیست انت کہ گوں وتی براتانی اکساں دَگانی سرءَ اوگام جَنگءَ اِت اَنت، من تِپلیں زہگ دیست انت کہ وتی کبلہ ئیں پِت ءُ بیگواہ کُتگیں مردمانی بیگواہیءِ توارءِ دیمءَ آرگءَ ، بیگواھیں بلوچانی توار ءِ گِدان (VBMP) ءَ پولگ ءَ اِت اَنت، من ودار ءِ آس ءَ سُچوکیں پاکجیگیں حانی دیست انت کہ آھانی شئے استان ءِ تھاریں آزارجاھانی (Torture cells) تہ ءَ نہ سگّوکیں سزاھانی دیمپان اِت انت۔

وتی لیب ءُ گوازیءِ اُمبر ءَ پتءَ شوھاز کنوکیں زہگ، وتی بچّءِ ژانگولیں جونءَ بوسہ دیوکیں مات، نیم جنوزام (Half widows ) زِند گوازینوکیں زالبول ءُ بیگواھیں بچّءِ ودار ءَ گوں مانشءَ رؤکیں پِت، اے دراہ بلوچستانءِ تہ ءَ زندگی کنوکیں زندگیں کارست انت، اے ھر بلوچ ءِ کسّہ اَنت۔

بیست ءُ یکّمی کرن اِنت، آجوئیں ءُ وتواکیں راج گوں گُشادی ءَ دیمروی ءِ منزلانی نیمگ ءَ پند بُران اَنت، ماہ ءِ سرءَ گام جَنگ ،آزمانءِ سینگءَ بال کنگ ، سال ءُ ماہانی سپراں چیزے ساھتانی تہءَ سرجم کنگ، جُھلیں زِراں چہ مروارد در گیجگ بگندۓ یک زمانگےءَ چہ بنی آدم ءِ دزرسءَ ڈن بوتگ بلئے مرچی چیزے دمانانی تہءَ کنگ بنت۔
دنیاءِ تہءَ دیمرویءِ اے سپر یکشلہ برجاہ اِنت، پہ وتواکیں راجاں زِند روچ پہ روچ وشتر ءُ ارزان بوّان اِنت، بلئے من ھما زمینءِ اوبادگاں کہ بگندۓ آ انّوگیں کرن ءِ بھریے اوں لیکگ مہ بیت !

من چہ بیست ءُ یکّمی کرن ءِ زنداب ءَ ہزاراں پند دور گُلامیں سرڈگارے ءِ سرءَ زِند گوازینگ ءَ آں کہ بیست ءُ یکّمی کرن ءَ ھم نوزدہمی کرن ءِ چھرگ ءَ جَنت۔ منی ڈیھءِ تہ ءَ زندگی کنوک دنیگت ھم وتی تُنءَ گوں چاتءِ آپاں پروش انت ، مئے وانگجاہ چہ آسراتیاں چکاریں ماڈی نہ انت، ما درچکانی ساہگءَ زانت دربر اِیں ، مئے شپ انگت گوں چراگاں روچ بنت، مئے ڈیھ ءَ تپ ھم مردمانی ساھاں پل ایت !
اے دراہ گلُامیءِ سوگات انت، بلئے چہ گیدیءِ وشّیاں زبھریں اے گُلام ھم زندگ بوّگ لوٹ ایت!
سک دیر انت کہ چہ منءَ اے ھک ھم پچ گرگ بوتگ، منی ڈیھ بلوچستان مرچاں ” بیگواھیں مردمانی زمین”ءِ نامءَ زانگ بیت ، ماما قدیر بلوچ کہ بیگواھیں بلوچانی توار ءِ گدان بزانکہ Voice for Baloch Missing Persons ءِ سروک اِنت ، آئی ءِ رِدءَ اِے وھد ءَ بلوچستان ءِ تہءَ 52 ہزار مردم پاکستان ءِ پوج ءُ چیریں ادارہ (ISI and MI ) آنی دست ءَ زورانسری آوار جَنگ بوتگ انت کہ ایشانی تہءَ بازینےءِ جَتگ ءُ چُپتگیں جون چہ جنگل ءُ ویرانگاں دست کپتگ انت، بلوچ راج ءَ پاکستان ءِ نیمگ ءَ چہ 22 ہزار جون سوگات کنگ بوتگ کہ ایشانی تہءَ زہگ ءُ زالبولانی ھم یک مزنیں کچّے ھوار اِنت، بلوچستان ءَ بازیں Mass graves ھم دست کپتگ کہ آھانی تہ ءَ 100 ،100 مردم ءِ ژانگولیں جون مان بوتگ، کہ ایشانی تہ ءَ بازیں کچّےءَ زورانسری بیگواھیں بلوچ ھوار انت ، مرچی بلوچستانءَ بازیں کھول مُچّی سزا (Collective Punishment )ءِ دیمپان کنگ بوتگ انت۔ پاکستانی استان ءَ بلوچ نسل کُشی یکشلہ برجاہ داشتگ ءُ دنیا گوں بیوانکی بلوچ ءِ چُکچینیءَ ندارہ کنگءَ اِنت ، چہ استان ءِ نیمگ ءَ بلوچستان ءَ بوؤکیں زوراکی ءُ انسانی اُگبالانی پادمالیانی سرءَ UNO ءُ ایدگہ میان اُستمانی گَل بے توار انت ، ایشی ءَ چہ استان گیش توکل زوران اِنت ءُ وتی مردم دژمنیں پالیسیاں گیشتر ءُ تْرند تر کنان اِنت ، زورانسری بیگواھی میان اُستمانی کانود ءَ رَد کُتگ بلئے بلوچستان ءَ ایشی ءِ تہ ءَ روچ پہ روچ گیشی آیان اِنت۔

اکتوبر 2014 ءَ زورانسری بیگواہی ءِ ھلاپ ءَ بیگواھیں بلوچانی توار ءِ گدان ءِ سروک ماما قدیر بلوچ ءَ گوں بیگواھیں بلوچانی کھولاں ھوار کوئٹہ داں اسلام آباد پندے بُر ات، پادانءَ 2,000 کلومیٹر ءَ چہ گیشءِ پند بُرّگ ارزانیں ھبرے نہ اَت بلئے کماشیں ماما قدیر ، شیرزالیں گوھار ءُ تِپلیں زھگانی سگّ چہ استان ءِ زوراکیاں گیش مُھکم اَت، راجدپترءِ تہءَ اے لانگ مارچ جوانیں رنگے ءَ نکش اِنت۔ بلئے داں روچءِ مرچی پاکستانءِ بلوچ دژمنیں پالیسی برجاہ انت ءُ استان ءِ کینگ پہ بلوچ ءَ روچ پہ روچ ودّان اِنت، مرچی بلوچستانءَ کس ھم چہ استان ءِ زوراکیاں نہ رکّ اِتگ ، بلوچ نودربر چہ شھدربرجاہاں آوار جَنگ بوگ ءَ انت ، کہ بلوچستان شھدربرجاہ (Balochistan University ) ءُ گوادر شھدربرجاہ (University of turbat Gwadar campus ) ءِ واکیہ ھمے پالیسیانی بھر اَنت۔ 1 نومبر 2021 ءَ بلوچستان شھدربرجاہ ءِ دوارگسءَ چہ دو نودربر سھیل بلوچ ءُ فصیح بلوچ زورانسری آوار جَنگ بوت انت ، آھانی آجوئی ءِ ھاترءَ ایدگہ نودربراں زھرشانی کُت، شھدربرجاہ پہ ھر وڈیں کار ءَ بند بوت، بلوچ نودربر داں بیست روچ ءَ ننداک ءَ نِشت انت بلئے پہ بیگواھیں نودربرانی آجوئیءَ ھِچ وڈیں گامگیج زورگ نہ بوت ، سُھیل ءُ فصیح دنیگت استان ءِ آزارجاہاں بند انت کہ گوادر شھدربرجاہ ءِ سئے نودربر رمیز بلوچ ، جمیل بلوچ ءُ محبوب بلوچ زورانسری بیگواہی ءِ آماچ کنگ بوت انت کہ کس نہ زانت کُجا انت، مروچاں CTD پولیس کہ استان ءِ نیمگ ءَ چہ جوڈ بُوتگیں ناشرکارانی یک ترامگیجے ،زورانسری بیگواہی ءِ آماچیں بلوچانی سرءَ ناشرکاری ءِ دروگیں بھتام جَنگءَ اِنت ءُ آہاں جعلی مقابلہءِ نام ءَ شھید کنگءَ اِنت کہ گوستگیں روچءَ چہ CTD پولیسءِ نیمگءَ گوادر ءَ موٹر سائیکلے ءَ چہ تراکناکیں شورہانی دست کپگ ءِ درشان ھم ھمے دروگیں بھتامانی بھرے۔

بلوچءِ زورانسری بیگواہی ءُ بلوچ نسل کُشی ءِ سرءَ جھانءِ ھاموشی استان ءَ گیشتر زورآور جوڈ کنگ ءَ اِنت ۔ مرچی 10 دسمبر ، انسانی ہک ءُ اُگبالانی روچ بزانکہ INTERNATIONAL DAY OF HUMAN RIGHTS ءِ درگت ءَ من چہ دنیا ءَ جُست کنگ لوٹ آں کہ بلوچ ڈیھ کہ 28 مارچ 1948 ءَ پاکستان ءَ گوں وتی زوریں تاکت ءَ کبزہ کُتگ کہ روچءِ مرچی چہ آجوئی ءَ زبھر اِنت، ھما گُلامیں ءُ لگتمالیں راج کہ ” بلوچ” ءِ نام ءَ زانگ بیت، ھمے راجءِ سرءَ پاکستان ءِ زوراکی ءُ بلوچ نسل کُشی ءِ ھلاپ ءَ دنیا پرچا ھِچ وڈیں گامگیج نہ زور اِیت ؟ زاناں دنیا ءُ میان اُستمانی انسانی ھکّانی گَل گُلامیءِ آماچیں بلوچاں “مردم” سرپد نہ بنت۔؟